kirgizië

hoe verder we naar het noorden van tajikistan reizen, in jeep of volga, hoe meer we het landschap, de gezichten, de gerechten zien veranderen. we zien de eerste yurts en een yak! in het landschap opduiken: het doet al steeds meer aan kirgizië denken.

waar in het zuiden de perzische invloed goed zichtbaar was: de verfijne gezichten en spraak van de mensen, lijken de mensen hier meer op de kirgiezen, een turks volk. ook in de geimporteerde producten, de muziek en de keuken zijn deze verschillen zichtbaar.

de prachtige rit van murgab naar sary-tash in kirgizië brengt ons door een groot woest stuk niemandsland en nog een paar hoge passen zoals de Akbytal-pass op 4655 meter. prachtige zichten op besneeuwde bergtoppen. zodra we in kirgizië zijn, zien we paarden. alhoewel dit ooit nomadische volk nu in mercedessen en subaru´s rijden, verplaatsen ook nog veel mensen zich (deels) per paard.

in sary-mogul gaan we in mijn favoriete auto, de lada niva, richting besneeuwde bergen en turquoise meren. een wilde rit door riviertjes en over autosporen die een pad hebben gevormd. het landschap lijkt op het door mij zo geliefde mongolië. groene fantasieachtige heuvels, yurts met eromheen schapen en geiten en in de opening zwaaiende kindjes. op verhoogde stellages liggen yoghurtballetjes te drogen. rondom ons hoge bergen.

we maken een mooie wandeling richting peak lenin, die zowat in de achtertuin van onze gastfamilie staat. we hebben een prachtig uitzicht op deze 7134 meter hoge gletscher en het basiskamp eronder. ´s nachts slapen we in de yurt, die nog even lekker warm is opgestookt door onze gastvrouw. de volgende ochtend zijn de mannen de schapen aan het knippen met een groot mes. oma houdt de achterpoten vast.

we reizen door naar osh. een spectaculaire rit over een mooie geasfalteerde 2-baansweg door de bergen. langs de hoge bergen staan yurts en de geiten, schapen, ezels en koeien lopen ook hier gewoon over de weg. langs de weg worden meloenen en honing verkocht. het valt ons op dat kirgizië al heel wat meer ontwikkeld en welvaarder oogt dan tajikistan.

we zijn op de plek die Liset en Tejo in juni 2010 in alle ijl hebben moeten verlaten ivm hevige etnische gevechten. er zijn toen 400 mensen omgekomen en veel (oezbeken) gevlucht en gewond geraakt. op en rondom de markt is dit nog goed te zien. veel is kapot en ligt vol stukken steen en gruis. nu staan de kirgizische en oezbeekse handelaren weer naast elkaar hun heerlijke ronde broden te verkopen. Papa zoekt de theehuizen aan het water die hij de vorige keer bezocht. er zijn er nog enkele, maar veel staan leeg. net zoals sommige markthallen. de vleeshakken hangen er nog. maar de markt is buiten tussen kapotte muren en chineze importkleding.

de laatste dagen snuiven we centraal-azië nog even heel goed in ons op. onderweg zie ik mannen in hun onderbroek hun mercedes en zichzelf wassen in de rivier. we gaan naar arslanbob, en komen terecht in een paradijsje: een prettige homestay in een prachtige omgeving. we verblijven in een prachtig huis van de engels- en farsileraar en ex-burgemeester van het dorp. op een daybed aan het woest stromende bergriviertje drinken we thee. het is er heerlijk koel en rustig.

we wandelen de volgende dag richting de bergen en een waterval. kleine meisjes op een ezel halen ons verlegen in. een paar jongetjes met wat jerrycans runnen een tankstation. onderweg komen we door een sovjet-vakantiepark. verbaasd kijken we naar de ochtendlijke dansende menigde op een centraal-aziatische variatie van gangnam style in dit conservatieve en grotendeels oezbeekse deel van kirgizië.

wanneer we naar bishkek, de hoofdstad van kirgizië reizen zien we steeds meer russische gezichten. ook de huizen doen mij denken aan moedertje Rusland met de houten blauwe versierde raamkozijnen. we luisteren turkse muziek in de auto en zien in de bergen de regen op onze voorruit tikken. op de markt in Bishkek is een overvloed aan fruit en koopwaar.

ons oorspronkelijke plan om via sary-tash naar china door te reizen, en zo de turkse invloed over te zien gaan in het chineze, laotiaanse en birmeese, moeten we helaas veranderen. we krijgen geen visum voor china, zowel in den haag en dushanbe weigeren ze ons toe te laten. waarschijnlijk zien ze liever geen vreemde ogen in het nu gevoelige westen van china. we besluiten dus te vliegen naar bangkok en vanuit daar naar myanmar te reizen.

na 5 weken oud-SSR gebieden te bereizen en te zien hoe deze relatief nieuwe landen zich ontwikkelen, zullen we straks in een totaal andere wereld zijn. met een schrift wat nog lastiger is dan het cyrillisch maar veel meer gericht op toerisme. ik neem afscheid van een bijzonder, rauw gebied: de pure mensen, de sterrenhemels, de woeste natuur, kale bergen en vette vleesgerechten op ons bord.

До побачення!

& สวัสดี ผจญภัยครั้งใหม่!